Ülkemizin bir çok savaşa girdiği ve batılı devletler tarafından ortaya atılan manda ve himaye nedir sorunuza cevap verelim. Özellikle 1. Dünya Savaşı zamanında güçlü devletlerin yıpranmış Osmanlı İmparatorluğu üzerinde yönetimi ele geçirmek amacıyla gündeme getirilen manda ve himaye ne demek, ne anlama gelir, ilk nerede reddedildi, manda ve himaye kesin olarak hangi kongrede reddedilmiştir işte tüm detaylar yazımızda.
Manda ve himaye nedir sorusunun cevabı 1. Dünya Savaşı’na kadar uzanıyor. Osmanlı İmparatorluğu zayıflamış, işgal kuvvetlerine karşı direnemez duruma gelmişti. Hatta sizler de “hasta adam” tabirini duymuşsunuzdur. İşte Osmanlı’yı işgal etmeme ve ülkenin yönetiminin bir süreliğine başka bir devlete verilmesi demektir. Mesela Fransız mandasını kabul eden bir ülkede, belirlenen tarihe kadar yönetim kararları Fransız Hükümeti verir. Peki manda ve himaye nedir? Kimler kabul etti, hangi cemiyetler etmedi, ilk defa nerede reddedildi sorularının cevaplarına bakalım.
MANDA VE HİMAYE NEDİR?
Manda ve himaye nedir sorusu tarih ile ilgilenenlerin merak ettiği sorulardan birisidir. Kısaca 1. Dünya Savaşını hatırlayalım. Osmanlı İmparatorluğu bu savaşa Almanya ile birlikte girmiş ve maalesef Almanya savaşı kaybetmiş ve oldukça zayıflamış olan Osmanlı’nın da savaşı kaybettiği ilan edilmişti. Manda ve himaye kavramı ilk defa bu süreçte ortaya atılmıştır. Bazı cemiyetler başka bir güçlü devletin himayesi altına girmeyi toparlanmak için fırsat görürken, Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları ise bunun asla kabul edilemez olduğunu söylemişlerdir.
MANDA NE DEMEK?
Peki manda ve himaye nedir sorusundaki manda ne demek? Bir ülkenin kendini yönetemeyecek duruma gelmesi sonrasında toparlanana kadar başka bir ülkenin yönetimi altına girmesi anlamına gelmektedir. Bu kavram ile yönetimi altına girilen devlet hem iç işlerinde hem de dış işlerinde söz sahibi olması anlamına gelir.
HİMAYE NE DEMEK?
Peki manda ve himaye nedir sorusundaki himaye ne demek? Herhangi bir saldırı altında kendisini kendi güçleriyle savunamayacak olan ülkenin koruyucu bir ülke bulması kavramına da himaye denilmektedir. Himaye, hem maddi hem de askeri olarak güçlü olan devletlerin siyasi, ekonomik ve sosyal açıdan kendini korumasının mümkün olmayan ülkeyi kendi kaynakları ile koruması anlamına geliyor. Bu durum sömürgecilik kavramından farklıdır.
Elbette manda ve himaye kavramları bu kadar saf ve temiz değildir. Asıl amaç, ülkelerin servetlerini, doğal kaynaklarını ele geçirip, çıkarları doğrultusunda kullandıktan sonra da silip atmak anlamına geliyor. Bunun en basit örneğini Afrika’daki ülkelerde açık seçik görebilirsiniz.
MANDA VE HİMAYE ALTINA GİRMEK İSTEYEN CEMİYETLER
Halide Edip Adıvar ve Ali Kemal gibi önemli yazarlar, İngiliz mandası altına girmenin iyi olacağı konusunda destek vermişlerdir.
Manda ve himaye nedir öğrendik peki bunu savunan cemiyetler hangileridir:
- Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası
- Taşnak ve Hınçak Komitaları
- Mavri Mira Cemiyeti
Tarihte Manda ve Himaye Düşüncesi İlk Kez Nerede Reddedilmiştir?
23 Temmuz 1919 tarihinde toplanan Erzurum Kongresinde manda ve himaye düşüncesi ilk defa reddedilmiştir.
Bu kongrenin ardından Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuyla sonuçlanan birçok önemli karar alındı. Önce milli mücadele dönemi ve hemen akabinde Kurtuluş Savaşı başladı. Kuva-yı Milliye adında bir ordu kuruldu ve bu ordu ülkeyi işgal eden İngiliz, Fransız, Rus ve Yunan ordularına karşı savaştı.
29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildi. Manda ve himayeyi savunanlar yargılandı.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Mutlaka bilinmesi gereken IQ ile ilgili en çok okunan haberler için buraya tıklayınız.
- Plaka Kodları – 81 İlin Araç Plaka Numaraları
- Tüysüz Kedi Cinsleri
- Misk Kedisi Nedir? Kahvesi Nasıl Yapılır?
- Mavi Rus Kedisi Özellikleri Nelerdir? Sahiplenme için Yavru Fiyatı Ne Kadar?
- En Çok Kullanılan Atasözleri ve Anlamları
- Kimler Çakar Takabilir ve Kullanabilir?
- Yael Shelbia Kimdir? Yael Shelbia Kaç Yaşında ve Nereli?
- 2020 Yılında Google’da En Çok Aranan Ünlü Oyuncular Kimdir?
- TikTok’un En Çok Para Kazanan Fenomenleri
- Nesli Tükenmekte Olan Hayvanlar