Nehirlerin oluşması bile başlı başına bir doğa harikasıdır. Tatlı su karada hareket ettikçe, yer çekimi onları diğer sularla birleşebilecekleri en alçak noktaya çeker. Sızıntılar bir araya geldiğinde küçük dereler oluşur. Dereler daha sonra bir araya gelerek daha büyük akarsuları ve en sonunda nehirleri oluşturur. Peki bu azar azar toplanmayla oluşan dünyanın en uzun nehirleri hangileridir biliyor musunuz? İşte yazımız tam da bu konuyla ilgili.
Belirli bir alandaki tüm su, bir nehrin okyanusla buluştuğu yer gibi tek bir yere akar. Bu alana su havzası denir. Farklı manzara türleri, farklı boyutlarda su havzaları oluşturur. Bazı su havzaları çok büyüktür. Büyük nehirler genellikle büyük alanlardan kaynaklanır.
Birbirine akan birkaç dere ve akarsu ile bir nehir arasındaki farkı söylemek zordur. Ancak nehirleri uzunluklarına göre sıralamak istiyorsanız, bir yerden başlamaları gerekir ve bunu yapmak için sayıları biraz toplamaya istekli olmalısınız. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’na göre, “[bir nehrin] uzunluğu, ağızdan en uzak kaynak suyuna (akarsuyun adı ne olursa olsun) veya ağızdan, genellikle kaynak akarsu olarak tanımlanan akarsuyun kaynaklarına olan mesafe olarak düşünülebilir.”
Nil’den Kongo’ya, dünyanın en uzun nehirleri şunlardır:
Dünyanın En Uzun Nehirleri
Nil Nehri
Dünyanın en uzun nehri hangisi olduğu konusunda farklı insanlar farklı fikirlere sahiptir. Güney Amerika’daki Amazon mu yoksa Afrika’daki Nil mi? Uzunlukları hemen hemen aynıdır, ancak 2009’da International Journal of Digital Earth’te yayınlanan bir araştırma Nil’in biraz daha uzun olduğunu ortaya çıkardı… 4.132 mil (6.650 kilometre). Guinness Rekorlar Kitabı da Nil’in dünyanın en uzun nehri olduğunu söylüyor. Beyaz Nil ve Mavi Nil, Nil’e akan iki ana nehirdir. Sudan’ın şehri olan Hartum’da buluşurlar. Nil, Sudan, Etiyopya, Mısır, Uganda, Tanzanya, Kenya, Ruanda, Burundi, Eritre ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nden geçerek 1.293.056 mil karelik (3.349.000 kilometrekare) bir alanı kaplar. Daha sonra Akdeniz’de son bulur.
Amazon Nehri
Amazon Nehri Brezilya, Kolombiya ve Peru’dan geçer. Birçok kişi, Amazon’un daha uzun olduğunu savunarak Nil’in dünyanın en uzun nehri olarak resmi unvanına itiraz eder. Her gün Atlas Okyanusu’na bıraktığı muazzam miktardaki su göz önüne alındığında -diğer yedi büyük nehrin toplamından daha fazla tatlı su- şüphesiz dünyanın en büyük nehridir. Ayrıca, Güney Amerika kıtasının yaklaşık %40’ını kaplayan 2.400.000 mil kare (6.300.000 kilometre kare) en büyük drenaj alanına sahiptir. Bununla birlikte, uzmanların çoğunluğu, Nil’in 4.132 mil (6.650 kilometre) uzunluğuna karşılık, Amazon’un yalnızca 4.000 mil (6.500 kilometre) uzunluğunda olduğu konusunda hemfikirdir. Bu bilgiler ışığında dünyanın en uzun ikinci nehri Amazon’dur diyebiliriz.
Yangtze Nehri
Yangtze, dünyanın en uzun üçüncü nehridir. Dünyanın en büyük nehirlerinin çoğu Asya’dadır. 3.900 mil (6.300 kilometre) uzunluğunda olan nehir, Nil ve Amazon ile hemen hemen aynı uzunluktadır. Ayrıca, tamamen tek bir ülkenin sınırları içerisinde akan en uzun nehirdir. Dünya kara kütlesinin %6,3’ünü oluşturan Çin’in kara alanının beşte birinde akar. Yangtze’ye akan 700’den fazla nehir ve dere vardır. Çin halkının üçte biri, 698.265 mil karelik (1.808.500 kilometrekarelik) alanda yaşamaktadır.
Missouri Nehri
Missouri Nehri, Kuzey Amerika’nın en uzun nehri ve dünyanın dördüncü en uzun nehridir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Rocky Dağları’ndan ve Kanada’daki iki eyaletten geçerek toplam 500.000 mil karelik (1.300.000 kilometre kare) bir alanda akar. 3.767 kilometre uzunluğunda ve 2.341 mil uzunluğunda olan Missouri Nehri, Amerika Birleşik Devletleri’nin ikinci en uzun nehri olan ve Missouri’den sadece biraz daha kısa olan Mississippi Nehri ile birleşir. Birlikte Meksika Körfezi’ne akarlar. Üç yüz nehir 32 ABD eyaletini besler.
Yenisey Nehri
Sibirya’nın Yenisey Nehri, 2.167 mil (3.487 kilometre) uzunluğunda olduktan sonra Arktik Okyanusu’na akar. Suyunu dünyanın en derin ve en eski gölü ve aynı zamanda en temizlerinden biri olan Baykal Gölü’nden alır. Selenga Nehri, Moğolistan’ın kuzeyinden başlar ve Baykal Gölü’ne akar. Oradan, Angara Nehri göle akar ve Yenisey’e dönüşür. Yenisey, Angara ve Selenga nehirleri dünyanın beşinci en uzun nehir sistemini oluşturur. Birlikte, 3.442 mil (5.539 kilometre) uzunluğundadırlar.
Sarı Nehir
Çin’in Sarı Nehri’nin bir diğer adı olan Huang He, 3.395 mil (5.464 kilometre) uzunluğundadır. Orta Çin Bayan Har Dağları’ndan kaynaklanır ve Bohai Denizi’ne dökülmeden önce dokuz eyaletten doğuya doğru akar. Arkeolojik kanıtlara göre, toplam drenaj alanı 307.000 mil kare (795.000 kilometrekare) olan Sarı Nehir havzasının antik Çin medeniyetinin doğum yeri olduğu düşünülmektedir.
İrtiş Nehri
İrtiş nehir sistemi dünyanın yedinci en uzun nehridir. Moğolistan’dan başlayıp Çin ve Kazakistan’dan geçerek Rusya’ya giren İrtiş Nehri, Batı Sibirya’daki Altay Dağları’ndan doğan Ob Nehri ile birleşir. İki nehir 3.360 mil (5.410 kilometre) uzunluğundadır ve 1.154.445 mil kare (2.990.000 kilometre kare) arazi üzerinde akar.
Plata – Parana Nehri
Rio Grande, Güney Amerika’nın ikinci en uzun nehir sistemi ve dünyanın sekizinci en uzun nehridir. Rio de La Plata’ya akan ve sonunda Uruguay ile Arjantin arasındaki sınırda Atlas Okyanusu’na ulaşan Paraná Nehri’ni besler. Nehir sistemi, Brezilya, Arjantin, Paraguay, Bolivya ve Uruguay’ın 997.175 mil karesini (2.582.672 kilometrekare) boşaltır. 3.032 mil (4.880 kilometre) uzunluğundadır.
Kongo Nehri
Afrika’nın ikinci en uzun nehri ve dünyanın dokuzuncu en uzun nehri, Batı-Orta Afrika’daki Kongo Nehri’dir. Bir haritada çok dallı bir ağaca benzer, ancak ağzından Atlas Okyanusu’na 2.920 mil (4.700 kilometre) akan Chambeshi Nehri, en uzakta bulunan kaynak su akıntısıdır. Dünyanın ikinci en büyük nehir akışı olan Kongo nehir sistemi, 1.550.000 mil kare (4.014.500 kilometrekare) su boşaltır.
Sık Sorulan Sorular
Dünyanın en uzun 10 nehri hangileridir?
Dünyanın en uzun 10 nehri, en uzundan en kısaya doğru sırasıyla Nil, Amazon, Yangtze, Mississippi-Missouri, Yenisey, Sarı Nehir, İrtiş, Parana, Kongo ve Amur’dur.
Dünyanın en uzun nehri Mississippi midir?
Hayır, Mississippi Nehri dünyanın en uzun nehri değildir. Nil, Amazon ve Yangtze’den sonra dördüncü en uzun nehirdir.
Amazon mu yoksa Nil Nehri mi daha uzundur?
Nil Nehri’nin Amazon Nehri’nden daha uzun olduğu genel olarak kabul edilir, ancak her iki nehrin de uzunluklarının birbirine yakın olması nedeniyle bazı tartışmalar ve ölçümlerde farklılıklar vardır.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Mutlaka bilinmesi gereken IQ ile ilgili en çok okunan haberler için buraya tıklayınız.