Hamilelik sırasında ağız kuruluğu, birçok kadını etkileyen yaygın bir sorundur. Hormonal değişikliklerden kaynaklanır ve rahatsızlığa, ağız kokusuna ve hatta diş çürümesine neden olabilir. Hamile kadınların ağız kuruluğunun nedenlerini, semptomlarını ve tedavilerini anlaması, durumu yönetmek için gerekli adımları atması açısından önemlidir. Bu makale, hamilelik yolculuğunuz boyunca sağlıklı ve rahat kalabilmeniz için hamilelik sırasında ağız kuruluğu hakkında bilmeniz gerekenlere genel bir bakış sağlayacaktır.
Ağız Kuruluğu Nedir ve Gebelikte Kadınları Nasıl Etkiler?
Kserostomi olarak da bilinen ağız kuruluğu, ağızdaki tükürük bezleri az veya hiç tükürük üretmediğinde ortaya çıkar. Hamilelik sırasında ağız kuruluğu genellikle hormonal değişikliklerden kaynaklanır. Bununla birlikte, dehidrasyon gibi bazı temel sorunlar da ağız kuruluğuna katkıda bulunabilir. Tükürük, ağzı temiz tutan ve çiğneme ve yutma gibi çeşitli oral işlevlere yardımcı olan hayati bir sıvıdır. Bu nedenle, ağız kuruluğunun kesin nedeninin belirlenmesi, altta yatan nedeni tedavi etmeye ve semptomları etkili bir şekilde yönetmeye yardımcı olabilir.
Hamilelikte ağız kuruluğu neden olur, ne zaman başlar, ne iyi gelir, nasıl geçer gibi sorularınıza cevap arıyorsanız, okumaya devam edin.
Hamilelikte Ağız Kuruması Normal mi?
Evet. Hamilelik sırasında ağız kuruluğu normaldir ve genellikle progesteron ve östrojen hormonlarının seviyelerindeki artış nedeniyle oluşur. Bu hormonlar ağız sağlığında ağız kuruluğu gibi sorunlara yol açabilecek çeşitli değişikliklere neden olabilir. Genellikle ağız kuruluğu kendi kendine düzelir. Bununla birlikte, durum devam ederse veya başka semptomlar eşlik ediyorsa, optimal ağız sağlığını korumak için derhal tıbbi yardım almak şarttır.
Ağız Kuruluğu Erken Gebelik Belirtisi midir?
Ağız kuruluğu, sabah bulantısı, yorgunluk, mide bulantısı ve baş dönmesine ek olarak erken gebelik belirtisi olabilir. Hormonal değişiklikler nedeniyle azalan tükürük üretimi, yaygın nedenlerinden biridir. Birçok kadın hamilelik sırasında ağız kuruluğu yaşadığını bildirmiştir. Yaygın olmasına rağmen, hamilelik sırasında ağız kuruluğu, kusma ve yorgunluk gibi daha belirgin semptomların gölgesinde kaldığı için genellikle fark edilmez.
Hamilelikte Ağız Kurumasının Belirtileri Nelerdir?
Ağız kuruluğu, yiyeceklerin tadına bakmayı, çiğnemeyi ve yutmayı zorlaştırabilir. Ağız kuruluğu ile ilişkili diğer bazı semptomlar şunlardır: (1) (4) (7) (8) (9):
- Ağız kokusu
- Kuru ve soluk beyaz dil
- Ağızda yapışkan veya kuru his
- Ağızda yanma hissi
- Artan susuzluk
- Boğuk ses
- Ağız yarası
- Burun kuruluğu
- Konuşmada zorluk
Hamilelikte Ağız Kuruluğu Ne Zaman Başlar?
Hamilelik sırasında ağız kuruluğu herhangi bir zamanda başlayabilir, ancak genellikle birinci ve üçüncü çeyreklerde bildirilir. Amerikan Diş Hekimleri Birliği’ne (ADA) göre, tükürük üretimi uyku sırasında en düşük sirkadiyen düzeyine ulaştığından, ağız kuruluğu semptomları geceleri kötüleşir. Semptomlar, vücudun susuz kaldığı gün boyunca da kötüleşebilir.
Hamilelikte Ağız Kurumasına Ne Sebep Olur?
Hormonal değişikliklerin yanı sıra, hamilelik sırasında ağız kuruluğu çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir:
1. Dehidrasyon
Hamilelik sırasında sıvı alımı, bebeğin doğru gelişimini desteklemek için çok önemlidir. Ancak, aldığınızdan daha fazla sıvı kaybediyorsanız, bu dehidrasyona yol açabilir. Hamilelik sırasında dehidrasyon, aşırı kusma, aşırı terleme veya yetersiz sıvı alımı gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Ağız kuruluğu ile birlikte diğer dehidratasyon semptomları arasında koyu sarı idrar, yorgunluk, aşırı susama ve baş dönmesi bulunur.
Uzmanların Tavsiyesi:
Amerikan Gebelik Derneği’ne (APA) göre, hamile kadınlar optimal düzeyde sıvı almak için günde en az 8 ila 12 bardak su içmelidir.
2. İlaçlar
Antihistaminikler, dekonjestanlar ve antihipertansifler gibi bazı ilaçlar tükürük üretimini azaltarak ağzınızı kurutabilir. Dehidrasyonu önlemek ve ağız kuruluğu ile ilişkili semptomları etkili bir şekilde yönetmek için hedeflemeniz gereken önerilen sıvı alımı hakkında doktorunuzla konuşun.
3. Artan kan hacmi
Hamilelik sırasında kan plazma hacmi %45-50 oranında artarak böbreklerde sodyum ve su tutulumuna neden olarak sık idrara çıkmaya neden olabilir. Sık idrara çıkma ile birlikte yetersiz su alımı dehidrasyona ve ağız kuruluğuna neden olabilir.
4. Hiperemezis gravidarum
Aşırı bulantı ve kusma ile karakterize olan bu durum vücuttan sıvı kaybına bağlı olarak ağız kuruluğuna da yol açabilmektedir.
5. Ağızdan nefes almak
Geceleri veya gestasyonel rinit (burun tıkanıklığı) nedeniyle ağızdan nefes almak tükürük üretimini azaltabilir ve ağız kuruluğuna neden olabilir.
Dikkate alınması gereken nokta:
Bazen yiyecek seçimlerindeki değişiklikler ve günlük ağız hijyeninin ihmal edilmesi de hamilelik sırasında ağız kuruluğuna neden olabilir.
Hamilelikte Ağız Kuruluğu ile İlişkili Komplikasyonlar Nelerdir?
Ağız kuruluğu, nadiren hamileliğinizi riske atabilecek ciddi sonuçlara yol açabilir. Bununla birlikte, bazen tıbbi müdahale gerektirebilecek altta yatan bir durumu gösterebilir. Bu koşullardan bazıları şunlardır:
1. Gestasyonel diyabet
Amerikan Diyabet Derneği’ne (ADA) göre, tüm gebeliklerin yaklaşık %10’u gebelik diyabeti geliştirme riski altındadır. Anormal şeker seviyelerine sahip hamile bir kadının, yeterince su ve sıvı içtikten sonra bile ağzı kuru olabilir.
2. Ağız pamukçuğu
Candida albicans mantarının neden olduğu oral pamukçuk veya oral enfeksiyon da ağızda kuru veya pamuksu bir his uyandırabilir. Bir araştırmaya göre oral pamukçuk diyabet gibi sistemik hastalıklar ve ağız kuruluğuna neden olabilen ilaçlarla ilişkilidir.
İlgili Yazı: Bebeklerde Pamukçuk Nedir? Nedenleri ve Tedavisi
3. Sjögren sendromu
Sjögren sendromu, bağışıklık sisteminin tükürük bezine saldırıp zarar verdiği otoimmün bir durumdur. Genel olarak, bu durum doğurgan kadınlarda nadirdir ve esas olarak menopoz ile ilişkilidir. Ancak hamile bir kadında Sjögren sendromu varsa tedaviden sonra bile geçmeyen ağız kuruluğu olacaktır.
Hamilelikte Ağız Kuruluğunun Sonuçları Nelerdir?
Genel olarak gebelikte ağız kuruluğu bebeğe ve anneye herhangi bir zarar vermez. Ancak rahatsız edici olabilir ve aşağıdaki sorunlara yol açabilir:
- Ağız kokusu
- Diş çürüğü
- Tatlarda değişiklik
- Kadın protez kullanıyorsa takma diş kullanmada zorluk
- Oral enfeksiyon
- Diş eti iltihabı
Neye Dikkat Etmelisiniz:
Kafeinli içeceklerin alımı, alkol alımı ve tuzlu veya baharatlı yiyecekler yemek gibi yaşam tarzı faktörleri de hamilelik sırasında ağız kuruluğuna neden olabilir.
Hamilelikte Ağız Kuruluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Ağız kuruluğu genellikle altta yatan bir durumun belirtisi olduğundan, tedavi hastalığı yönetmeyi ve semptomatik rahatlama sağlamayı amaçlar. Örneğin, bazı ilaçlar ağız kuruluğuna neden olursa, sağlık uzmanınız ilaçları durdurabilir veya diğer alternatiflerle değiştirebilir.
Tükürük üretimini artırmak ve ilişkili semptomları hafifletmek için jeller, spreyler ve pastiller gibi yapay tükürük ürünleri de sağlayabilirler. Bununla birlikte, genellikle kserostomiyi tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar, hamile kadınlar için güvenli olmayabilir. Bu gibi durumlarda, altta yatan durumu tedavi etmenin yanı sıra, sağlık uzmanınız semptomları yönetmek için bazı evde tedaviler önerebilir. Bunlar şunları içerir:
- Sık sık su için
- Şekersiz sakız çiğneyin
- Buz parçaları emmek
- Özellikle geceleri ağzınızdan nefes alıyorsanız, soğuk veya ılık bir buharlı nemlendirici kullanın.
- Alkol, kahve, şekerli içecekler ve asitli meyve suları içmekten kaçının
- Tütün, şeker, baharatlı ve tuzlu yiyecekleri tüketmekten kaçının
- Dudak kremi kullanarak dudaklarınızı nemli tutun
- Ağız kuruluğu için özel olarak üretilmiş diş macunu ve gargara kullanın
- Dişlerinizi düzenli olarak, tercihen her yemekten sonra ve yatmadan önce fırçalayın.
Doktora Ne Zaman Gidilmeli?
Ağız kuruluğu genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden düzelir. Ancak, aşağıdaki durumlarda sağlık uzmanınıza başvurmalısınız:
- Konuşma, çiğneme ve/veya yutma güçlüğü
- Şiddetli dehidratasyon
- Diş çürüğü gibi diş problemleri
- Tedavi ve ev ilaçlarından sonra bile iyileşmeyen ağız kuruluğu
- Pamukçuk, gebelik diyabeti ve uyku apnesi gibi tıbbi durumlar
Sık Sorulan Sorular
Ağız kuruluğu anksiyete belirtisi midir?
Araştırmalar, kaygı ve stresin tükürük akış hızını azaltabileceğini ve ağız kuruluğuna yol açabileceğini düşündürmektedir. Gebe kadınlar, onları kaygıya karşı savunmasız hale getiren çeşitli değişiklikler geçirirler. Bu nedenle, hamilelik sırasındaki kronik anksiyete ağız kuruluğu ile ilişkilendirilebilir.
Çok fazla su içmek ağız kuruluğuna neden olur mu?
Daha az yaygın durumlarda, çok fazla su içmek vücuttaki sodyum seviyelerini seyrelterek hiponatremiye (kanda düşük sodyum) yol açabilir. Azalan kan sodyum seviyeleri, tükürük üretimini azaltabilen ve ağız kuruluğuna neden olabilen dehidrasyonu tetikler. Bu nedenle, optimum düzeyde hidratlı kalmak, ancak aşırı hidrasyona karşı dikkatli olmak önemlidir.
Hamilelikte ağız kuruluğu bebeğin cinsiyeti hakkında bir şeyler söyler mi?
Hayır, gebelikte ağız kuruluğu ile bebeğin cinsiyetinin tahmini arasında bir ilişki yoktur.
Hamilelik sırasında ağız kuruluğu, genellikle hormonal değişiklikler nedeniyle ortaya çıkan, rahatsız edici ancak iyi huylu bir ağız problemidir. Bununla birlikte, bazen gebelik diyabeti veya ağızda pamukçuk gibi altta yatan sorunlar da buna neden olabilir. Çoğu durumda, sık sık su içmek ve optimum ağız hijyeni sağlamak gibi basit ev tedavileri semptomları yönetmeye yardımcı olabilir. Bununla birlikte, sorun kalıcı hale gelirse ve ev ilaçlarına yanıt vermezse tıbbi müdahale gerekli hale gelebilir. Ağız kuruluğu fark edilmezse veya tedavi edilmezse boğaz ağrısına ve yutma sorunlarına yol açabilir.
İnfografik: Hamilelikte ağız kuruluğu neden olur?
Ağızda ara sıra oluşan kuruluk yaygındır ve genellikle endişe edilecek bir durum değildir. Bununla birlikte, hamilelik sırasında çiğneme ve yutma güçlüğü gibi rahatsız edici semptomlarla sonuçlanan sürekli ağız kuruluğu, tıbbi değerlendirmeyi gerektirir. Aşağıdaki bilgi grafiğimiz, hamile kadınlarda ağız kuruluğuna yol açabilecek çeşitli nedenleri vurgulamaktadır. Öyleyse okumaya devam edin ve hamile arkadaşlarınızla paylaşın.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Hamilelik ile ilgili en ilgi çekici haberleri buradan takip edebilirsiniz.