Teknoloji, bilgi birikimini kaydetmek ve gelecek nesillere aktarmak için en büyük ve muhteşem araçtır. Bununla birlikte teknoloji olumlu ve olumsuz yönleri ayrıca bilinmek zorundadır. Tartışılan konuya göre birden çok anlamı olan bir terimdir. Şu anda bu içeriği okumak için teknolojiyi kullanıyorsunuz. Evinizi temizleyen robot süpürge bir teknoloji aracıdır. Teknoloji, geceleri uyumamıza, tıbbi bakım almamıza ve yemek pişirmemize dahi yardımcı oluyor.
Bu süreçler bize hayatımızı basitleştirmenin veya bir şekilde ona değer katmanın bir yolunu sunar. Sorunları çözmek ve görevleri yerine getirmek için teknolojiyi kullanmak için bilimsel yaklaşımı benimseyebiliriz. Başkalarıyla iletişim kurmamıza, yeni destinasyonlara seyahat etmemize veya hedeflerimizi ve hayallerimizi gerçekleştirmemize yardımcı olabilir.
Her gün hayatımızda yaptığımız hemen hemen her görev, bir şekilde iş başındaki teknolojinin bir örneğidir. İster bir işletmeyi büyütmeye, ister üretim süreçlerini geliştirmeye çalışın, ister evde bir film izlerken ya da spor aktivitesinde adımlarını sayarken… Teknolojinin uygulanması tipik olarak ürün veya hizmetlerle sonuçlanır, ancak kötü amaçlar için de kullanılabilir, bu sebeple de teknoloji olumlu ve olumsuz yönleri bilinmesi gereklidir.
Nükleer füze de bir teknolojidir. Teknolojinin artıları ve eksilerine baktığımızda, herkesin hayatta deneyimlemek istediklerini takip etme şansına sahip olabileceği bir dünyayı şekillendirmeye yardımcı olmak için yararları zarar potansiyeli ile dengelememiz gerekir.
Teknolojinin olumlu yönleri
1. Teknoloji bize daha fazla bilgiye erişmemizi sağlar.
İnternet, insanlığın tarihte yarattığı en önemli sosyal olay olabilir. Dünyanın her yerinden farklı bakış açılarını, fikirleri ve kültürleri deneyimlememizi sağlayan bilgilendirici bir kaynaktır. Gerçek zamanlı haber güncellemeleri alabilir, oyun oynayabilir veya gezegenin diğer tarafında bulunan biriyle sohbet edebilirsiniz. Bu, bilgi hazinesine erişmemizi sağlayan basit bir deneyimdir.
Teknoloji sayesinde bu bilgilere evinizin rahatlığında ulaşabilirsiniz. Haberleri okurken biraz kahve içebilirsin. Tüketiminizi en üst düzeye çıkarmak için İnternet’ten aldıklarınızı diğer cihazlara aktarmanın bile yolları vardır.
2. Teknolojiyi kullanarak zamandan tasarruf edebilirsiniz.
Akıllı telefonlar ve GPS’den önceki bir zamanı hatırlayacak kadar yaşlıysanız, yeni bir şehirde gezinmenin birincil bir yolu vardı: kağıt haritalar. Teknolojinin gelişmesi sayesinde her yere seyahat edebilir ve satır satır yol tarifleri ile nereye gideceğinizi tam olarak bilebilirsiniz. Çevrenize yeterince dikkat etmiyorsanız, GPS sistemini sizi yanlış yollara soksa da, dikkate alınması gereken ek faydalar da sunar.
Aracınızın yakıtı azalıyorsa, bir sonraki benzin istasyonunun nerede olduğunu bulabilirsiniz. Haritalar, görmek isteyebileceğiniz belirli ilgi çekici yerleri gösterebilir. Hatta bazı sistemler, doğrudan uygulamadan bir otel odası rezerve etmenize bile yardımcı olabilir. Hatta teknoloji sayesinde sizi bekleyen trafik durumlarını bile görebilirsiniz.
3. Teknoloji bize daha fazla mobilite seçeneği sunuyor.
Seyahat deneyiminize yardımcı olacak en iyi aracın iyi bir çift ayakkabı olduğu zamanları hatırlıyor musunuz? Z kuşağı iseniz bu zamanlara hiç denk gelmemiş olabilirsiniz. Hareketlilik ve teknoloji hakkında düşünürken bisikletleri ve arabaları unutun. Tek bir günden daha kısa bir sürede bir uçağa atlayabilir ve dünyanın neredeyse her noktasına seyahat edebilirsiniz. En sevdiğiniz ülkeleri ziyaret etmek için yüksek güvenlik seviyesiyle okyanusta binlerce mil seyahat edebilirsiniz.
Seyahat etmek için göz önünde bulundurmanız gereken politik zorluklar olsa da, modern teknolojinin gerçekliği şu anda insanlık tarihinde hiç olmadığı kadar hızlı ve daha uzağa seyahat edebilmemizdir. Seyahat edecek bütçeniz yoksa, Google Street View ile merak ettiğiniz her yeri, gezebilme olanağına artık sahipsiniz.
4. Teknoloji sayesinde daha verimli iletişim kurabiliyoruz.
Sanayi Devrimi dünya çapında ilerledikçe, şirketlerin, ailelerin ve hükümetlerin dünyanın her yerinde birbirleriyle iletişim kurabilmeleri için daha iyi iletişim kaynakları geliştirmeye ihtiyaç vardı. Bu, telgrafla başladı, sonra sabit hatlı telefona, cep telefonuna, uydu telefonuna ve şimdi de yüksek hızlı internet ile görüntülü görüşmeye kadar dayandı, muhteşem değil mi?
Bir yüzyıldan kısa bir süre içinde, en yaygın iletişim aracı olan mektuplardan e-posta ve anlık mesajlaşmaya geçtik. Sosyal medya, dijital görüntüleri saniyeler içinde paylaşmamızı sağlar. Artık videolar da paylaşılabilir. Bu faydaların tümü, yıllar içinde teknolojiyi benimsemiş olmamız sayesinde gerçekleşti.
5. Teknoloji her şeyi daha ucuza getirebilir.
Teknolojinin herkese, her yerde sağladığı başlıca avantajlardan biri, her zaman en iyi maliyet ile istediğiniz ürün ya da hizmete erişebilmenizi sağlamasıdır. Bu süreçleri, oluşturma sürecinde zamandan tasarruf ederken daha fazla ürün üretmek veya ek hizmetler sağlamak için kullanıyoruz. Ölçekli bir ekonomi üzerinde çalışarak, uygun bir maliyet profilini korurken, dünyadaki herkes için yaşam standartlarını yükseltmek mümkün hale gelir. Kuruluşlar belirli bir müşteri grubu üzerinden birbirleriyle rekabet etmeye çalıştıkça rekabet daha düşük fiyatlar bile oluşturabilir.
6. Yenilikçi olmamız için bize ilham veriyor.
Dijitalleşme, teknolojiye verilen önem nedeniyle birçok sektöre geldi. Bilgisayar tasarımından çiftçiliğe, başka bir küresel devrimin ortasındayız. Sadece OK Google diyerek telefonunuzu açtığınız ve sesli olarak mesaj yazabildiğiniz bir dönemin ortasındasınız. Artık daha nereye kadar gider dediğiniz noktada, bir anda karşınızda robot askerler görebiliyor, uzaya 2-3 günlük seyahatler düzenlendiğine bile şahit olabiliyorsunuz.
O zaman bu yeniliği, kanser tedavisi üzerinde çalışmak için tıp alanına götürebiliriz. Verilere her zamankinden daha hızlı erişmemizi sağlayan yeni bilgisayarlar yapabiliriz. Bir araca İnternet bağlantısını dahil edebiliriz, böylece sohbete ihtiyaç duyulduğunda başkalarıyla iletişim kurabiliriz. Teknoloji, içimizdeki yenilikçiyi kucaklamamızı sağlar.
7. Teknoloji, paramızı daha iyi yönetmemizi sağlar.
Teknoloji olumlu ve olumsuz yönleri incelerken finans sektörünü de unutmamak gerekli. 20 yıl önce elektronik para birimlerinde ödeme yapmayı hayal edebiliyor musunuz? Peki ya kripto para biriminin oluşumu? Teknolojinin masaya getirebilecekleri sayesinde dünya yavaş yavaş nakitsiz bir toplum haline geliyor, ancak kağıt paranın da bir zamanlar son teknoloji olduğunu unutmayalım. Bir faturayı ödemek için bankada beklemek veya postayla çek göndermek yerine, anında para göndermek için çevrimiçi olarak bankacılık uygulamalarını kullanarak işinizi anında halledebilirsiniz.
Teknolojinin bu eşsiz avantajı sayesinde kuyruklarda beklemek için çok daha az zaman harcıyoruz. Eskiden markete giderdiniz, artık isterseniz tek bir uygulama sayesinde, evinizin kapısına kadar istediğiniz her şey zamanında getirebiliyorsunuz.
8. Teknoloji sayesinde daha iyi öğrenme yöntemleri geliştirdik.
Yazılımlar, araçlar ve hatta kalemler, yeni beceriler öğrenmeyi kolaylaştıran teknoloji seçenekleridir. Öğrenme sürecini kolaylaştırmak için çok sayıda aracı modern sınıfa entegre etmek mümkündür. Bir hesap makinesi bile çok uzun zaman önce mevcut olmayan bir araçtır. Önceki nesillerin hayatlarının çoğunda deneyimlediklerinden daha basit teknoloji öğeleri olarak gördüğümüz şeylerle ilgili elimizde daha fazla bilgi var.
Sonra teknolojinin bize sağladığı eğlence unsuru var. Öğrenme bir video oyununa veya etkileşimli bir sunuma dönüştürülebildiğinde, o anda bize sağlanan bilgilerin çoğunu saklarız. Bir öğretmenin belirli bir konu hakkında konuşmasını dinlemek %5 ila %10 arasında bir kalıcılık düzeyi oluşturabilir. Etkileşimli seçenekler, öğrenme oranımızı neredeyse %90’a çıkarır.
9. Teknoloji, engellilik yerine yeteneğe odaklanmamızı sağlıyor.
Helen Keller’ın en ünlü sözlerinden biri şudur: “Dünyadaki en iyi ve en güzel şeyler görülemez, hatta dokunulamaz – kalple hissedilmelidirler.” Keller, lisans derecesi alan ilk sağır ve kör kişi olarak tarihe geçti. Kişisel başarı arzusuyla engelinin üstesinden gelme yeteneği ile tanınır. Önemli olan: Kendimi nasıl geliştirebilirim demektir.
Artık insanların tam potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olmak için her zamankinden daha fazla teknolojik seçeneğe sahibiz. Yapay uzuvlardan, insanların duymasını sağlamak için beyne yeni ses sinyalleri gönderebilen implantlara kadar, engelleri tamamen tersine çevirme yolunda ilerliyoruz. Teknoloji, kim olduğumuzu geri kazanmamıza ve belki bir gün geliştirmemize yardımcı olur.
10. Yapay zeka, aynı zamanda dikkate alınması gereken bir teknoloji şeklidir.
Teknoloji olumlu ve olumsuz yönleri hakkında bir yazı yazarken geleceğin teknolojisi olan yapay zeka atlanmamalıdır. Bu, zamanımızı diğer projelere ayırabilmemiz için süreçleri otomatikleştirmemize olanak tanır. Tekrarları hayatımızdan çıkarır. Bu sistemler aynı zamanda bugün evlerde ve işyerlerinde sahip olduğumuz Nesnelerin İnterneti (IoT) ağlarının kurulması da dahil olmak üzere bir dizi öğeyi gerçekleştirmek için programlamalarına dayalı olarak düşünebilir ve uyarlanabilir. Bu avantaj, bir gün kendimizi bir ana bilgisayara veya ağa yükleyebilirsek, bize ölümsüzlüğün gerçek zamanlı bir versiyonunu vermek için insan ve yapay bilinç arasındaki boşluğu kapatmamıza yardımcı olabilir.
Teknolojinin olumsuz yönleri
1. Teknoloji bağımlılık yaratır.
Günümüz dünyasında teknolojinin evrimi, cihazlarımıza, araçlarımıza ve süreçlerimize bir bağımlılık yarattı. Artık düşünmeye veya bilgileri hatırlamaya gerek yok çünkü her şey dev bir veritabanında anında bizim için mevcut. Hesap makinesi gibi küçük bir araç bile zihinsel hesaplamalar yapma veya matematik yapmayı bilme ihtiyacını azaltır çünkü denklemleri cihaz ile çözebilirsiniz.
Bu bağımlılıklar beşeri sermayede bir düşüş yarattığından, bazı endüstrilerde daha yüksek işsizlik riski ortaya çıkabilir. Hatta bir restoranda self servis dokunmatik ekran gibi, gerçek insanları kullanmadan hizmet ve ürün üretebilirsiniz.
2. Bireysel özgürlükleri koruyan yasalarımız olmalıdır.
Hepimizin hayatlarımıza, ailelerimize ve topluluklarımıza fayda sağlamak için kullanabileceğimiz bazı teknolojiler var. İzlenecek bir tarif, yatırım stratejisi veya eğitim içeriği bulmak için internette gezinebilirsiniz. Çoğu insanın çimlerini biçmek veya bahçe işleri için ayrı bir zaman ayırmasına ihtiyacı yoktur. Artık bunları teknolojik cihazlar yapabiliyor, fakat bireysel özgürlüğümüzün kısıtlandığının pek de farkında değiliz.
Ayrıca bireysel özgürlüklerimizi korumak için yasalara ihtiyaç duyan teknolojik buluşlarımız da var. Birinin garajında atom bombası yapma yeteneğine sahip olmak, aslında toplumda sahip olmak istediğimiz bir şey değil. Korunmamızı sağlamak için yeni fikirler ortaya çıktıkça düzenlemeler uyum sağlamaya devam edecektir. Bununla birlikte teknoloji, kişisel verilerimizin fazlaca işlenmesini de sağlamaktadır.
3. Teknoloji insan çabasını azaltır.
Muhtemelen birisinin “Daha akıllıca çalışmamız gerekiyor, daha fazla değil” dediğini duymuşsunuzdur. Çoğu teknolojik keşif, bir sonuç yaratmak için kullanmamız gereken çaba miktarını azaltmaya çalışır. Buradaki çıkarım basit: makineler bizim için ağır kaldırma işini yapabilir. İnsanlar için yapacak daha az iş olduğunda, o zaman insanlık kendini yavaş yavaş eski haline getiriyor demektir. Otomatik süreçler işleri gereksiz kılar, bu nedenle yeni istihdam alanları programlama, kodlama ve benzeri destek hizmetlerinde olacaktır. Bu alanlardaki meslekler daha çok tercih edilecektir.
4. Yönetilmesi gereken veri güvenliği endişeleri vardır.
Teknolojiye erişimimiz arttıkça, bu araçları günlük hayatın çeşitli yönlerine dahil etme isteğimiz de artıyor. Her gün hepimizden büyük miktarda veri toplanıyor. Bir web sitesini ziyaret ettiğimizde cihazlarımıza giriş yapan çerezlerden, satın alma işlemi yaparken kredi kartı bilgilerimize kadar, özel hayatımızın çoğu bir HDD, SSD veya sunucu üzerinde bir yerde saklanır. Bu verilerin tek bir ihlali varsa, nerede yaşadığımız, nerede çalıştığımız ve en yakın akrabalarımızın kimler olduğu gibi ayrıntılarımızı herkes öğrenebilir.
Korkutucu olan, bu bilgilerin çevrimiçi olarak da veri ihlali olmadan erişilebilir olmasıdır. Ürpertici olabilir, ancak TruePeopleSearch gibi bir sitenin, biri sizi arıyorsa kamuya açık kayıtlardan bilgi vermesi yasa dışı değildir. Bilgilerinizi kaldırmak için bu servislerle iletişime geçebilirsiniz, ancak daha fazlası ortaya çıkmaya devam ediyor.
5. Teknolojinin bizim için nasıl çalıştığını her zaman anlamıyoruz.
Bilgisayarınızın şu anda bozulduğunu hayal edin. Sorunu düzeltmek için ne yapabilirsin? Cihazın içindeki devrelerden birini düzeltmeniz mi gerekecek yoksa yönetmeniz gereken bir yazılım kodlama hatası mı var? Bugün ortalama bir insan için teknolojiyle ilgili sorun, artık araçların nasıl çalıştığına dair bir anlayış olmamasıdır. Bir arabayı tamir etmek isteseniz bile, mevcut olabilecek mekanik sorunlardan daha fazla elektronikle uğraşmanız gerekir.
Bu, kullandığımız şeyleri nasıl onaracağımızı öğrenmeyi kendimize görev edinmezsek, hayatımızı kolaylaştırmak için başkalarının hizmetlerine bağımlı olduğumuz anlamına gelir.
6. Teknoloji sosyal bir kopukluk yaratır.
İnsanlar yüz yüze görüşmek yerine dijital yollarla birbirleriyle sosyalleşiyorlar. Bu da sosyal medyanın olumlu ve olumsuz yönleri arasında. Bu etkileşimlerden gelen belirli bir memnuniyet olsa da, yalnızca dijital ilişkiler yoğun izolasyon, yalnızlık ve kopukluk duyguları da yaratabilir. Fiziksel olarak sosyal olma yeteneğimizi elimizden almak (bu yakınlık anlamına gelmese bile) bireyin zihinsel sağlığı için sorunlu olabilir. Teknolojiyi birbirimizle iletişim kurmaktan daha fazla kullandığımız için akıl hastalıkları ve bozukluklarının yaygınlığı artıyor.
7. Teknoloji nedeniyle işten ayrılmak için daha fazla mücadele var.
Her hafta kişisel ilginizi isteyen yüzlerce e-posta geliyor. Muhtemelen, programınıza uydurmak için biraz hokkabazlık gerektiren bir avuç sesli mesaj ve telefon görüşmesi alırsınız. İş arkadaşlarından, süpervizörlerden ve müşterilerden anında yanıt isteyen kısa mesajlar da gelebilir. Günümüz teknolojisinin gerçeği, her zaman kullandığınız birçok araçla bağlantınızı kesmeye istekli olmadığınız sürece işten kaçmanın neredeyse imkansız olmasıdır.
Ardından, çalışırken bir gün boyunca yakaladığınız verileri düzenlemeyle ilgili sorunlar ortaya çıkabilir. Toplantı tutanakları, dijital grafikler, finansal raporlar ve eğitim belgeleri, yönetilmesi gereken büyük veritabanları olduğunda sıralanması ve zaman ayrılması gereken işler olarak karşımıza çıkar.
8. Teknoloji, bilgiyi kişisel ihtiyaçlara uyacak şekilde manipüle edebilir.
Deepfake videolar, video içeriğinin gerçek olmadığı halde gerçekmiş gibi görünmesini sağlayan teknolojiler sayesinde günümüzde daha yaygın hale geliyor. Fotoğrafları ve ses kayıtlarını düzenlemek de artık çok daha kolay, bu da topladığımız verilerin işlenmesinin kolay olduğu anlamına gelir. Eriştiğimiz bilgilerin gerçekliğini doğrulamak istemiyorsak, alternatif bir dizi gerçek yaratarak yanlış bilgileri başkalarına yaymak çok kolaydır.
9. Bilgileri kopyalamak veya intihal yapmak çok daha kolay hale geliyor.
Dijital içeriğin yeniden üretilmesi oldukça kolaydır. Hatta bir makalenin birkaç satırını yeniden yazarak veya paragrafların konumunu değiştirerek gerçek bir bilgi parçası gibi görünmesini sağlayabilirsiniz. Müzik ve film dosyalarının aktarılması çok kolay olduğu için telif hakkı yasalarının uygulanması çok zor hale geliyor. Watchdog grupları bu bilgileri yasa dışı olarak paylaşan kişileri günlük olarak arasa bile, eski hesapları kapatıldığında bunu tekrar yapmak için yeni bir hesap oluşturabilirler.
Bu dezavantaj aynı zamanda sahte çevrimiçi karakterler oluşturmaya başlamanın karlı olabileceği anlamına gelir. İnsanlar davranışlarının eylemleriyle ilişkilendirilmeyeceğini düşündüklerinde farklı davranırlar. Kendilerini dijital olarak temsil etmeye çalışanlara kıyasla, anonim olduklarına inanan kişilerde trolleme, tehdit, takip ve zorbalık davranışlarının çok daha yaygın olduğunu göreceksiniz.
10. Teknoloji bağımlılık yapabilir.
Teknoloji, ilk kez aldığınızda size uyuşturucu veya alkolün sağlayabileceğine benzer bir haz verebilir. Günümüzde erişebildiğimiz video oyunları, HD filmler, televizyon programları ve daha birçok bilgi öğesi, insanların yaşamları pahasına bunları tüketmelerine neden olabilir. İnsanlar, bağlantıda kalmayı tercih ettikleri için kişisel ilişkilerini mahvederler ve hayatlarının en verimli zamanlarını dijital dünyada gezinerek geçirirler.
Teknoloji olumlu ve olumsuz yönleri üzerine sonuç
Teknoloji tek başına iyi ya da kötü değildir. Başkalarına yardımcı olabilecek veya zarar verebilecek olan bu süreçlerle yaptığımız seçimlerdir. Aracı suçlamak kolaydır çünkü bir insanın eylemlerine bakmak kişisel olarak zor olabilir.
Akıllı telefonların ve bilgisayarların neredeyse her şey için başvuru kaynağımız haline gelmesine alıştık. Teknoloji neredeyse her yere gitmemize ve neredeyse her şeyi yapmamıza izin veriyor.
Teknolojinin olumlu ve olumsuz yönlerine baktığımızda, bu araçların bugün hayatımızı nasıl şekillendirdiğine bakmak elzemdir. Restoranlarda gerçekleşen konuşmaları görüyor musunuz? Yoksa herkes yemek gelmeden önce vakit geçirmenin bir yolu olarak mobil cihazlarına mı bakıyor?
Teknoloji konusunda disiplinli olmalıyız. Bakış açılarımız, gelecek nesli ve teknolojiyi dünyalarına uyacak şekilde nasıl geliştireceklerini şekillendirmeye yardımcı olacak.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Teknoloji kategorimizdeki yazılarımıza ulaşmak için buraya tıklayınız.
