Öykü Yazarı Tomris Uyar Kimdir, Hayatı, Şiirleri, Kitapları, Eserleri

Türk edebiyatının kraliçesi diye nitelendirilebilecek olan Tomris Uyar, öyküleriyle tarihe adını altın harflerle yazdırmıştır. Maalesef 2003 yılında daha 62 yaşındayken amansız bir hastalık sonucunda aramızdan ayrılan Tomris Uyar, ünlü yazar Turgut Uyar’ın da eşidir. Peki Tomris Uyar kimdir, şiirleri, kitapları, hayatı, aşkları, Cemal Süreya ilişkisi, aslen nereli, Tomris Uyar nerede doğdu ve öldü, evliliği, eşi, çocuğu ve tüm bilgiler takiye.com’da.

Zekası ve eserleriyle herkesi kendine hayran bıraktı Tomris Uyar. Adıyla birlikte akıllara Ülkü Tamer, Cemal Süreya, Edip Cansever ve elbette Turgut Uyar geliyor ve insan ister istemez hayat işte gelip geçiyor diyor. Bu sayfamızda Tomris Uyar ile ilgili merak edilenler de dahil olmak üzere Tomris Uyar kimdir, hayatı, evliliği, şiirleri, kitapları, Tomris Uyar hayatı, aşkları, Cemal Süreya ilişkisi, aslen nereli, nerede doğdu ve öldü, evliliği, eşi, çocuğu ve tüm bilgiler takiye.com’da.

1940 öncesi toplumcu gerçekçi kuşağına tepki olarak doğmuş ve 1950 yılında İkinci Yeni Akımı Edip Cansever, Cemal Süreya, Ülkü Tamer, Turgut Uyar, İlhan Berk, Ece Ayhan ve Sezai Karakoç gibi tanınmış isimlerin önderliğinde başlar. Bu ünlü insanlarla birlikte hayatı ciddiye almayan Tomris Uyar‘a yazılan şiirlerle aslında İkinci Yeni Akımı’nın en özel isimlerinden biridir.

İşte bu sayfada dünyalar güzeli öykü yazarı Tomris Uyar ile ilgili merak edilen tüm bilgilere ulaşıp, hayat hikayesini öğreneceksiniz.

Tomris Uyar ismini bilenleri eserlerini okuyanlar Ülkü Tamer’i, Cemal Süreya’yı, Edip Cansever’i ve elbette Turgut Uyar isimlerini de bilirler. Elbette bu bilinen duyulan hayranlıklar, aşklar ve dizelere dökülmüş şiirlerle Tomris Uyar ismi bu zamana kadar gelmiştir.

Tomris Uyar, özgür ruhlu ve hayatı pek de ciddiye almayan bir karaktere sahipti. Bildiğimiz kadarıyla sevgisiz hiç kalmadı, aksine sanatçı ruhu ile yeni sevdalara ulaşmaktan da korkmayan bir kadındı. Arkadaşı olan, duygular beslenen ya da besleyen özelliği ile ona hayran olup aşkını ilan eden şairler bile Tomris Uyar’ın ellerinden kaçıp gideceğini bilirlerdi. Dediğim gibi o kafeste kalacak bir kadın değil, özgürlüğün simgesiydi.

TOMRİS UYAR KİMDİR

ÇOCUKLUĞU ve EĞİTİMİ

Tomris Uyar 15 Mart 1941’de doğdu. Annesi Celile Hanım ve babası Ali Fuat Bey hukukçulardı. Tomris Uyar çok şanslıydı, çünkü hem annesi hem de babası edebiyata yatkın insanlardı. Hatta babasının şiir kitapları ve annesinin çevirileri arasında büyüdü. Tabi bu şartlarda Tomris Uyar’ın da edebiyata olan ilgisi anlaşılabiliyor.

TOMRİS UYAR ÖYKÜ YAZMAYA NE ZAMAN BAŞLADI

Babası ve annesinden de etkilenmesi ve elbette DNA’sı gereği Tomris Uyar lise sıralarında öykü yazma arzusu doğmuştur. Bu isteği gelecekteki yaşamını da derinden etkileyecektir.

Tomris Uyar, lise ve üniversite yıllarında başarılı bir öğrenciydi ve bu yıllarda öykü denemelerine çoktan başlamıştı. Bir yandan öykü denemelerine devam ederken, çeviri denemelerine de başlamıştır. Tomris Uyar’ın çeviri işine girmesindeki temel sebep, Türkçeye tam olarak hakim olmak ve bunu kendi yazdığı öykülerinde kullanabilmekti.

Henüz üniversite talebesiyken 1962 yılları gibi Şekerden Bebek’i (Tagore) eserinin çevirisini yaparak, Varlık Dergisi’nde de yayınlanmasını sağladı. İlk profesyonel çevirisi de bu eser olmuştur.

TOMRİS UYAR KİMİNLE EVLENDİ

Tomris Uyar’ın evliliğe ilk adım attığı kişi, aynı zamanda kolej aşkı olan Ülkü Tamer’di. Bu dönemde Tomris Tamer olarak anılıyordu. Bizi ancak ölüm ayırır diyorlardı ve maalesef de öyle oldu.

BİZİ ANCAK ÖLÜM AYIRIR

Ülkü Tamer ve Tomris Uyar’ın bu evliliklerinden bir kız çocukları dünyaya geldi. Güzel kızlarına Ekin adını verdiler. Fakat bir annenin başına gelebilecek en kötü olay gerçekleşti. Tomris Uyar’ın kızı henüz birkaç aylıkken sütten boğularak vefat etti. Bu beklenmedik ölüm neticesinde çift toparlanamadı ve ayrıldılar.

ÖYKÜLERİN KRALİÇESİ: TOMRİS UYAR

Papirüs dergisini Ülkü Tamer, Tomris Uyar ve Cemal Süreya kurmuşlardır. Bu en verimli dönemlerinde hiç boş durmamışlar, yazılarının, denemelerinin, eleştirilerinin Yeni Dergi, Soyut ve Varlık gibi o yılların en gözde dergilerinde yayınlanmasını sağladılar.

Ülkü Tamer ile evliliği sırasında “Kristin” isimli ilk öyküsünü de yazmıştır. Bu öykü, 1965 yılında Türk Dili isimli dergide yayınlanmıştır.

1967 yılında gelindiğinde adını çok manidar şekilde ‘Suya Yazılı’ koyduğu ilk öykü dosyasını tamamladı. Fakat çalışması gerçekten ‘suya yazılı’ olmalı ki, öykü dosyasının tek kopyası Papirüs Dergisi’nde çıkan yangın ile yok oldu. Yani Tomris Uyar yine başladığı yere dönmüş oldu.

“Suya Yazılı” adını verdiği ilk öykü dosyasını ise, 1967’de tamamladı. Dosyanın kaderini belirleyen bir ad seçtiğini bilse, yine de bu adı koyar mıydı acaba? Bu öykü dosyasının tek kopyası, Papirüs Dergisi’nde çıkan yangında kül oldu. Geriye elinde sadece “Kristin” kalmıştı.

Tomris Uyar, yaşanan bu talihsizlere rağmen mücadele etmeye devam etti. Yanan kopyaları yeniden yazmayı hiç düşünmedi. İleriye baktı her zaman.

Geçmişi geride bıraktı ve yazmaya devam etti. Kopyası kül olan ‘Suya Yazılı’ öykü dosyasının ardından yayımladığı ilk eserine “İpek ve Bakır” adını verdi. Tomris Uyar, yazdığı hikayelerden, 10 öykü derlemesinden oluşan “Yürekte Bukağı” ile 1979’da, “Yaza Yolculuk” ile de 1986’da Sait Faik Hikaye Armağanı’nı kazandı. Günlüklerini ise “Gündökümü” adı altında yayınladı.

TOMRİS UYAR ŞİİRLERİ

Arama motorlarında Tomris Uyar şiirleri de aranmaya devam ediyor. Halbuki Uyar hiç şiir yazmamıştır fakat kendisine yazılan şiirler bir dönemde çok yankılanmıştır.

İkinci Yeni akımının bilinen şairlerine ilham kaynağı olan Uyar, kendisine aşık ya da en azından hayran olan şairlere şiirler yazdırmıştır. Yani Tomris Uyar şiirleri diye birşey yoktur. Tomris Uyar’a yazılan şiirler vardır.

Ülkü Tamer ile evliliklerini sonlandırmalarından sonra, Cemal Süreya ile dolu dolu bir aşk yaşamışlar, sonrasında ise soyadını aldığı Turgut Uyar ile evliliğe giden bir sevgi ve aşk yaşamışlardır. Edip Cansever de Tomris’e hayranlığını şiir dizelerine sığdırmış ünlü şairler arasındadır.

TOMRİS UYAR ve CEMAL SÜREYA

Tomris ve Cemal Ankara’da, Sanatseverler Derneği’nde tanıştıklarında evlilerdi. Bu sırada Tomris Uyar, Ülkü Tamer ile evliydi.

Tomris Uyar’ın Ülkü Tamer’den ayrılması ile Cemal Süreya da boşanmıştı. Aralarında bir aşk doğmuş ve tam üç yıl sürmüştü. Cemal gerçekten aşık olmuştu Tomris’e. Arkadaşlarıyla bile buluşmuyordu. O kadar çok bağlandı ki Tomris’e ileride çok üzüleceğinin farkında değildi.

Cemal’in bu kadar eve kapanmasından rahatsız olan Tomris, bir gün kendisiyle konuşur ve arkadaşlarıyla da zaman geçirmesi gerektiğini, hem ilişkilerinin hem de sosyalleşmenin pekişmesi için bunu şart koşmuş. Cemal bir sonraki akşam eve geç gelmiş, diğer akşam da aynen tekrarlamış. 3. akşam Tomris pencereden dışarı bakarken, apartman girişine yakın bir noktada Cemal Süreya’yı görmüş. Anlamış ki aslında Cemal arkadaşlarıyla hiç buluşmuyor, sadece buluşuyormuş gibi yapıp, evin yakınlarında zaman öldürüyor.

Söylediğim gibi Cemal Süreya Tomris Uyar’a aşıktı. Fakat Tomris’in aynı derecede sevdiği ya da bağlı olduğu bilinmemekte. Zira ayrılmak istediğini söyleyenin Tomris Uyar olduğu söyleniyor. En güzel şiirlerini Tomris için yazan Cemal Süreya, ayrılık sonrasında toparlanma süreci biraz uzun sürmüştür.

Tomris Uyar’a Cemal Süreya ayrılığı için sorulan bir soruya şöyle cevap vermiştir: “Beni bıraktı ama rahat edemedi. Ona göre bana sahip olunamazdı. ‘Senden ayrıldığım anda, senin hakkında, hikâyen hakkında sevdiğimi belirtecek hiçbir şey söylemeyeceğim; benim ağzımdan kimse duymayacak’ dedi ve doğrusu hiç yazmadı”.

CEMAL SÜREYA’NIN TOMRİS UYAR AŞKI

“Ayışığında oturduk
Bileğinden öptüm seni
Sonra ayakta öptüm
Dudağından öptüm seni
Kapı aralığında öptüm
Soluğunda öptüm seni
Bahçede çocuklar vardı
Çocuğundan öptüm seni
Evime götürdüm yatağımda
Kasığından öptüm seni
Başka evlerde karşılaştık
İliğinden öptüm seni
En sonunda caddelere çıkardım
Kaynağından öptüm seni…”

TURGUT UYAR ve TOMRİS UYAR EVLİLİĞİ

Tomris Uyar, 1966 yılında Cemal Süreya’dan ayrılmak üzereyken Turgut Uyar ile tanışmıştır. Tanışmaları sonrasında mektuplaşmaya başlarlar. Yazıştıkları şeyler genellikle şiir üzerinedir. Fakat Turgut, yeni boşanmış olmasından dolayı biraz içine kapanık bir hale gelmiş ve şiir yazmayı da bırakmıştır. Hep mektuplaşmaları hem de Tomris Uyar’a yavaş yavaş aşık olması, yeniden şiire başlamasına vesile olmuştur.

Tomris Uyar’ın Turgut Uyar ile olan ilişkisi, kendi değimiyle en uzun olanıydı. 1969 yılında evlendiler ve Hayri Turgut ismini verdikleri oğulları dünyaya geldi. 1985’te, Turgut Uyar vefat edene kadar bu aşk devam etti.

Turgut Uyar, bir şiirinde şöyle sesleniyordu sevgili eşine:

Senin için alışılmış şeyler söyleyemem sana yaraşmaz
Kış gecesi amcamızdır bahar yakından kardeşimiz
Alır başımı Erzincan’a giderim seni düşünmek için
Dörtlükleri bozarım çünkü dağlar ne güne duruyor
Kıyılar ve eskimeyen her şey seni anlatmak için

Bir bozuk saattir yüreğim hep sende durur
Ne var ki ıslanır gider coskunluğum durmadan
Durmadan
Dağ biraz daha benden deniz her zaman senden
Hiçbir dileğimiz yok şimdilik tarihten coğrafyadan

Kimselere benzemesin isterim seni övdüğüm
Seni övdüğüm zaman
Güzel bir çingene yalnız başına dolaşmalı kırlarda
Seni övdüğüm zaman

EDİP CANSEVER’İN HAYRANLIĞI

Tomris Uyar denilince, edebiyat dünyasını yakından tanıyanların aklına Edip Cansever de gelir. Edip Cansever, Tomris Uyar’a aşık diyenler de var, aşırı hayran diyenler de… 15 Mart yani Tomris’in her doğum gününde bir şiir yazardı Cansever.

Edip Cansever bu yaşanılanı şöyle anlatırdı: ‘Tomris rakıyı seviyor, ben de onu’.

Edip Cansever’in Tomris Uyar’a Şiiri

Ben seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç
Yağmurlar altında gördüm, kadeh tutarken gördüm de
Bir kıyıya bakarken, bakarkenki ağlayan yüzünle
Ve yarışırsa ancak Monet’nin
Kadınlarına yaraşan giysilerinle
Gördüm de
Ben seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.
Öyle kısaydı ki adımların, diyelim bir yaz tatilinde
Bir otel kapısının önünde, tahta bir köprünün üstünde
Bir demet çiçekle paslanmış bir kedi arasında
Öyle kısaydı ki adımların
Şöyle bir bardak yıkayışının vaktiyle
Ölçülür ve denk düşerdi ancak
Ben seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.
Yok bir yanıtın ”nereye” diyenlere

Bir buz titreşimi gibi sallantılı ve şaşkın
Ve çabuk bir merhaban vardır bir yerden gelenlere
O bir yerler ki, diyelim çok uzak olsun
Sen gelmiş gibisindir oralardan, otobüslerden
Yollardan, deniz üstlerinden topladığın gülüşlerle
Ben seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.
Seni görünce dünyayı dolaşıyor insan sanki
Hani Etiler’den Hisar’a insek bile
Bir küçük yaşındasın, boyanmış taranmışsın
Çok yaşında her zamanki çocuksun gene
Ben seni uzun bir yolda yürürken görmedim ki hiç.
Mart ayında patlıcan, ağustosta karnabahar
Mutfağın mutfak olalı böyle
Bir adın vardı senin, Tomris Uyar’dı
Adını yenile bu yıl, ama bak Tomris Uyar olsun gene
Ben bu kış öyle üşüdüm ki sorma
Oysa güneş pek batmadı senin evinde
Söyle
Ben seni uzun bir yolda yürürken gördüm müydü hiç.

TOMRİS UYAR’IN VEFATI ve MEZARI

Ülkemizin değerli öykü yazarlarından biri olan Tomris Uyar, 4 Temmuz 2003’te yemek borusu kanseri sebebiyle 62 yaşında hayata veda etmiştir. Merhum Tomris Uyar’ın kabri Zincirlikuyu Mezarlığı’ndadır.

İşte tüm bunlardan mütevellit, iyi öyküleri, İkinci Yeni Şiiri’ne yadsınamaz katkısı ile sıra dışı bir kadın, Tomris Uyar geçti bu dünyadan…

TOMRİS UYAR’IN KİTAPLARI

• İpek ve Bakır (Bilgi, 1971)
• Ödeşmeler (Sinan, 1973)
• Dizboyu Papatyalar (Okar, 1975)
• Gündökümü 1975 (Koza, 1976)
• Yürekte Bukağı (Okar, 1979) – Sait Faik Hikâye Armağanı
• Yaz Düşleri/Düş Kışları (Ada, 1981)
• Sesler, Yüzler, Sokaklar (Hür, 1981)
• Gecegezen Kızlar (Ada, 1983)
• Büyük Saat (Can, 1984)
• Rus Ruleti- Dön Geri Bak (1985)
• Günlerin Tortusu 1980 – 1984, günce (Ada, 1985)
• Yaza Yolculuk (Ada, 1986) – Sait Faik Hikâye Armağanı
• Babayasaları, Anasözleri (Metis, 1989)
• Yazılı Günler 1985 – 1988, günce (Can, 1989)
• Sekizinci Günah (Can, 1990)
• Otuzların Kadını (Can, 1992)
• İki Yaka İki Uç (Gendaş, 1992)
• Tanışma Günleri, Anları, günce (Can, 1995)
• Aramızdaki Şey (Can, 1997)
• İstanbul’da Zaman (Büke, 2000)
• Gündökümü I – II (YKY, 2003)

GOOGLE’DAN TOMRİS UYAR DOODLE’I

11 Mayıs 2020 tarihinde Google, Tomris Uyar’ı unutmadı ve onu Doodle ile alkışladı.

Tomris Uyar sayfamız gibi merak edilen diğer yazılarımıza göz atmak ister misiniz

• Pişmanlık Sözleri, Pişmanlıkla İlgili Sözler, Sevgiliye Pişmanlık Sözleri
• İnternet Fenomeni Mahfouf Kimdir?
• Türkiye’de En Çok İzlenen 35 Yabancı Dizi Önerisi
• Vahdettin’in Mustafa Kemal Paşa’ya 40.000 Altın Verme Hikayesi
• Avokado Nasıl Yenir, Faydaları Nelerdir
• Menengiç Kahvesi Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir
• Keratin Saç Dökülmesini Durduruyor
• Çay içen amca nasıl çay içen dayı konusuna evrildi?
• Rakı Fiyatları 2020 Yılında Ne Kadar Oldu? 20’lik, 35’lik, 50’lik, 75’lik, 100’lük Güncel Rakı Fiyatı Ne Kadar?