Yükseköğretimin ilk basamağı olan ön lisans ile ilgili bir çok soru geliyor. Sizlerle bu yazımda önlisans nedir, önlisans ne demek, lisans önlisans farkı, avantajları ve dezavantajları gibi aklınıza takılan tüm soruları cevaplamaya çalışacağım.
ÖNLİSANS NEDİR?
Lisans eğitimi ile ortaöğretim programlarının arasında bulunan eğitim kademesidir diye cevap verebiliriz.
Peki önlisans nedir sorusunu biraz açacak olursak neler söyleyebiliriz. Halk arasında bilinen adıyla iki yıllık yükseköğretim eğitimidir. Önlisans 4 yarı yıllık dönemlerden oluşur. Meslek yüksek okulu ve yüksekokul olarak bilinen yerlerde eğitim verilir. Meslek yüksekokulunda okuyan bir öğrenci, aynı branşta devam etmek üzere sınavsız olarak önlisans programlarına kabul edilirler. Özellikle günümüzde herkesin beyaz yaka olmaya çalıştığı dönemde sektörlerin aranılan insanları bu bölümlerde yetişir. Yani ülkemizde mavi yaka açığı günden güne artmakta, önlisans mezunu ihtiyacı her sektörde az bulunur hale geldiği için, aranılan kademe durumuna gelmiştir.
Önlisans nedir öğrendikten sonra diğer merak edilen sorulara da yanıt verelim. Ön lisans programını tamamladıktan sonra dikey geçiş sınavı ile lisans programına başlamak hakkına da sahip olurlar. Ön lisans programlarının puanları lisans eğitime göre daha düşüktür bu sebeple önlisans eğitimine kabul süreci daha kolay gerçekleşmektedir. Hayata daha hızlı atılmak isteyen tüm öğrenci adayları, önlisans programlarını tercih etmektedirler. Hem devlet hem de vakıf üniversitelerinde ön lisans eğitimi seçenekleri bulunmaktadır.
ÖNLİSANS NE DEMEK?
Yükseköğretime ilk adım atılan iki yıllık programlar olarak da adlandırılan önlisans, lisans eğitiminin de ilk safhasıdır. Önlisans programları meslek yüksek okulu ya da yüksek okul olarak da bilinir. Bununla birlikte meslek yüksek okullarının bazıları 1 yıllık yabancı dil hazırlık eğitimi de verir. Yani önlisansa kabul edilen öğrenci 3 yıllık eğitim programına hak kazanmış olur. Önlisansa kabul edilen öğrenci kesinlikle bir meslek öğrenmek amacıyla bu okullarda okur. Yani bol bol pratik yapılan, mezun olduğunda aslında reel olarak tecrübe kazanmış olarak mezun olur.
Buraya kadar her şey anlaşılmıştır umarım. Önlisans nedir konusu ile ilgili söylenebilecek temel konulardan biri de uygulamalı eğitim şansıdır. Teorik bilgi ile donatılan öğrenci aynı zamanda öğrendiklerini pekiştirmek amacıyla uygulama yapma şansına da sahip olur.
ÖNLİSANS EĞİTİMİ NASIL YAPILIR?
Lise diploması alan herkes, ÖSYM tarafından düzenlenen sınavda başarılı olunması durumunda önlisans programına kayıt yaptırma hakkına sahip olurlar. Önlisans adayları, tercihleri arasında sınavda aldığı puan dikkate alınarak bir yere yerleştirilir. Yani adayın girmeyi arzu ettiği yüksek okula puanı yetmiyorsa, ondan sonra tercih ettiği yere kayıt yapma hakkı kazanır. Bununla beraber, meslek lisesinden mezun olup benzer bir bölümde önlisans yapmak isteyen adaylara sınavsız kayıt hakkı tanınır.
Önlisans okumuş ve tamamlamış kişilere 4 yıllık lisans fakültelerinde okuma hakkı tanınmıştır. Birçok bölümde açıköğretim lisans programlarına kayıt hakkı tanınır. Açık öğretimde okumak istediğiniz lisans bölümü mevcut değil ise, dikey geçiş sınavı ile üniversitelerde lisans eğitimine katılmayı deneyebilirsiniz.
LİSANS ÖNLİSANS FARKI?
Önlisans nedir öğrendiniz, şimdi lisans önlisans farkı nedir bunu cevaplayalım. Önlisans ile lisans arasındaki en belirgin fark ise, önlisans programlarında daha çok uygulamaya yönelik pratik eğitim; lisans programlarında ise teorik eğitim verilir. Şimdi önlisans lisans farkı konusuna geçelim.
- Ön lisans eğitimi minimum 2 yıl, yabancı dil eğitimi hazırlık sınıfı ile 3 yıllıktır. Lisans eğitimi minimum 4 yıl sürer. Hazırlık ve bölümün özelliğine göre 4 yılın üzerinde sürebilir.
- Ön lisans eğitimi daha çok uygulamalı ve pratiğe yöneliktir. Lisans eğitimi ise daha çok teorik bilgiyi kapsar, uygulama azdır.
- Ön lisans eğitimini tamamlayanlar mezun olduklarında bir meslek sahibi olurlar ve iş bulmaları daha kolaydır. Lisans mezunları da meslek sahibi olurlar ama daha çok tecrübe arandığından, kendi yetkinlikleri yeterli değilse, uzun süre iş arayabilirler. Uygulama az olduğu için tecrübeleri az olabilir.
- Ön lisans mezunları veya devam eden öğrenciler için Kamu Personeli Seçme Sınavı’nda farklı soru çeşidi ve puan türü ile uygulanır. KPSS ile personel alan devlet kurumlarında ön lisans mezunlarının kriterleri farklıdır.
- Ön lisans mezunu olan kişiler, dikey geçiş sınavı ile 4 yıllık bir lisans programına girebilirler. Mesela önlisans eğitiminde otomotiv bölümünden mezun olan bir kişi, lisansta makine mühendisliği bölümüne girebilir.
- Ön lisans puanları, Lisans puanlarına göre daha düşüktür.
- Ön lisans eğitimi alan bazı programların öğrencileri çok çabuk iş bulabilirler. Örneğin sağlık branşları buna örnek gösterilebilir.
- Lisans eğitiminde ders sayısı daha fazladır ve teorik bilgidir. Önlisans eğitiminde ise ders sayısı az ve daha çok uygulamalı eğitimler vardır.
- Hem önlisans hem de lisans programlarında yabancı dil hazırlık hakkı bulunmaktadır.
- Ön lisans ve lisans eğitimi almak isteyenler merkezi sınava girer. Meslek liselerinden mezun olmuş öğrenciler ön lisans programlarından benzer bölümlere sınavsız olarak yerleştirilebilir.
- Farklı olarak lisans eğitim türleri bulunmaktadır. Bunlar, örgün eğitim, açık öğretim ve ikinci öğretim şeklindedir.
Umarım sayfamızdaki bilgiler yeterli olmuştur. Sizde önlisans nedir konulu yazımıza katkıda bulunmak isterseniz yorumlar kısmından bizlerle paylaşabilirsiniz.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
SORU-CEVAP kategorimizdeki diğer yazılar için ise buraya tıklayabilirsiniz.