Özellikle bir bileşen diğerlerinden çok daha güçlüyse, PC donanımınızdan en iyi şekilde yararlanamıyor olabilirsiniz. Peki Bottlenecking yani darboğaz sorunu nedir, nasıl çözülür?
Bottlenecking yani Türkçe adıyla Darboğaz sorunu nedir? Özelleştirilebilir bilgisayar dünyasındaki herkesin kullandığı bir terim gibi görünüyor, ancak bir çok insan için henüz hiçbir şey ifade etmiyor. Peki bunun anlamı ne? Beni nasıl etkiler? Sorun olursa nasıl düzeltebilirim? Bu makale size bu terimi iyi bir şekilde anlamanızı sağlayacak ve bilgisayarınızın ya da laptop cihazınızın darboğaz (Bottlenecking) sorununu nasıl çözeceğinizi anlatacak ve aynı zamanda örnekler verecektir.
Bottlenecking Nedir?
Kullandığınız laptop cihazlar bile özelleştirilebiliyor. Hatırlarsanız, 2000’li yıllarda hazır bilgisayar çok az bulunuyordu ve pahalıydı. Gençler biriktirdikleri parayla, tek tek donanımları satınalıyor ve evde birleştiriyorlardı. O zamanlar farkında değildik fakat ciddi donanım sorunları yanı uyumsuzlukları çıkıyordu. Bazılarımız da bunu hissetmiyordu bile. İşte bugün bu bilgisayar donanım sorunu olan bottlenecking yani darboğaz nedir, nasıl çözülür? detaylı şekilde paylaşacağız.
Özelleştirilebilir PC’ler açısından darboğaz (bottlenecking), işlem gücü veya grafik performansı gibi şeyleri sınırlayan bir bileşeni ifade eder. Bunun nedeni, bir parçanın maksimum kapasitesinin diğerini aşabileceği ve performansın kısıldığı bir darboğaz etkisine neden olabileceği iki bileşenin maksimum yeteneklerindeki farklılıklardır.
Bunu bir şişeden akan çok fazla su varmış gibi düşünebilirsiniz. Darboğaz çok ince olduğu için su şişeden çıkamıyorsa, amacına hizmet etmeyecektir. Bununla birlikte, darboğazın genişliği oldukça kalınsa, su hızlı bir şekilde hemen de akabilir, bu da tam olarak peşinde olduğunuz şeydir. Bu metafor, bir bilgisayardaki parçalarla karşılaştırılabilir, eğer bir donanım diğerine hızlı bir şekilde ‘akmazsa’, bu darboğaz etkisini elde edersiniz.
Bir PC darboğazı (bottlenecking) sadece parçaların markası, yaşı veya kalitesinden değil, büyük ölçüde diğer parçalara göre performanslarından kaynaklanır. Bu sadece ısmarlama üst düzey sistemlerde olabilecek bir şey değil. Dikkatli bir planlama yapılmazsa, düşük bütçeli bilgisayarlarda da görülebilir.
Bilgisayarda Yaşanabilecek Bottlenecking Örnekleri Nelerdir?
Göreceğiniz en yaygın darboğazlardan biri PC oyunlarında meydana gelir ve CPU’nuzla (merkezi işlem birimi) ilgilidir.
CPU, tüm önemli hesaplama işlemlerinden sorumludur ve grafik işleme birimine (GPU) işleme talimatları gönderir. Genellikle, CPU, kötü planlanmış cihazlarda güçlü bir grafik kartına ayak uyduramayacak kadar zayıftır ve saniyedeki kare sayısını büyük ölçüde kısıtlar.
CPU’nuz daha güçlü olsaydı GPU’nuzun %100’ünü kullanabilirdiniz, ancak bu özel darboğaz durumu nedeniyle işlemler için uzun zaman harcıyor.
Daha çok arzu edilen bir diğer darboğaz türü ise tersine çalışır. Süper güçlü bir CPU’nuz var ancak daha az GPU’nuz varsa, temel olarak tüm oyunu GPU’nuzun oluşturabileceğinden daha hızlı işliyor olacaksınız. Ancak, bu kulağa kötü gelse de, bu aslında bilgisayarınızın yapabileceği karelerin %100’ünü oluşturacağı anlamına gelir, oyun oynarken tam olarak istediğiniz şey budur.
Son bir örnek, depolama ile ilgili olabilir. Daha eski bir cihaz kullanıyorsanız ancak genel olarak konuşursak CPU, GPU veya RAM’i yükselttiyseniz, muhtemelen bir sabit disk sürücünüz (HDD) olacaktır. Sonuç olarak, programınız bu HDD’den bilgi almaya çalışırken daha uzun yükleme süreleri veya kapanmalar yaşayabilirsiniz. Bu ve aşağıdaki diğer sorunlar için bir dizi düzeltme önereceğiz.
Bilgisayarda bottlenecking sorunu nasıl çözülür?
Özelleştirilebilir bir bilgisayarda aradığınız ne olursa olsun, darboğazın en basit çözümü, dengeli bir donanım bütünü seçtiğinizden emin olmaktır. Hangi donanımı seçerseniz seçin, her şeyi kapsamlı bir şekilde planlamak, donanım darboğazını önleyecek ve kart genelinde optimize edilmiş performans sağlayacaktır. Çılgınca aşırı güçlü bireysel parçalar satın almak yerine, birbirine uyan dengeli kit parçaları satın almak çok daha iyi olacaktır. Aksi takdirde, sisteminiz istediğiniz performansta çalışmayacaktır.
PCPartPicker gibi web siteleri, donanımları varsayımsal olarak küçük parçalara ayırmanıza ve neyin birlikte çalışıp neyin çalışmadığını görmenize olanak tanıdığından, bir yapıyı planlamak için harikadır. Bunun gibi siteleri kullanarak hangi programları çalıştırdığınıza veya hangi oyunları oynadığınıza bakmaksızın her zaman çalışacak bir sistem oluşturabilirsiniz. Ayrıca, daha sonra bitleri ve bobları her zaman yükseltebileceğinizi ve daha sonra yükseltme yapmadan önce yeniden optimize etmeniz gerektiğini hatırlamak da önemlidir.
Darboğaz sorunu ciddidir fakat çözümü basittir
Araştırdığımız gibi, darboğaz, bilgisayarınızın performansını büyük ölçüde etkileyebilecek bir şeydir, ancak bu, bazı harika web siteleri ve uygun planlama ile düzeltilebilir. Tüm parçaların uyum içinde çalıştığından ve birinin diğerinden daha iyi performans göstermediğinden emin olarak, ne olursa olsun ihtiyaçlarınızı karşılayabilecek bir cihaza sahip olacaksınız.
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Teknoloji kategorimizdeki diğer tüm yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.
