Seks arzusu – libido – erkeklerde yaşla birlikte azalma eğilimindedir. 12.000’den fazla 45 yaşındaki erkekle yapılan 2019 tarihli bir araştırma, yaklaşık 20 kişiden 1’inin cinsel isteksizlik yaşadığını ortaya çıkarmıştır. Peki kadınlarda ve erkeklerde cinsel isteksizlik neden olur, işte merak edilen soruların cevapları yazımızda.
Ancak cinsel istek ya da isteksizlik erkekler arasında değişir, bu yüzden libidonun ne kadar düşük olduğu ya da olmadığı neye göre anlaşılabilir?
Cleveland Clinic’te erkek cinsel sağlığı uzmanı olan ürolog Petar Bajic, “Düşük libido tanımı üzerinde evrensel olarak kabul edilmiş herhangi bir tür yoktur, ancak anahtar, cinsel hayatınızı ne kadar etkilediği ile ilgilidir” diyor.
Peki tam olarak ne rahatsız edici sayılır? Cinsellik isteğiniz azaldıysa ancak bu ciddi sağlık sorunlarının bir işareti değilse ve sizi “rahatsız etmiyorsa”, görmezden gelmek iyi olabilir. Ancak düşük libido kişisel kaygı, depresyon veya ilişki stresine neden oluyorsa, yardım aramanın zamanı gelmiş olabilir.
Kısmen bu, ne kadar sürdüğünün bir sonucudur. Doktor Bajic, ara sıra sekse olan ilgiyi kaybetmenin normal olduğunu söylüyor. Örneğin, önceki gece iyi uyuyamadıysanız veya bir hastalıktan sonra iyileşiyorsanız, libidonuz düşebilir.
Bajic, “Eğer bacağınızı kırdıysanız, seks öncelik listenizin başında olmayabilir” diyor.
Ancak sekse olan ilginizin kaybı can sıkıcı hale gelecek kadar uzun sürerse, doktorunuzu görmenin zamanı gelmiştir. Hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınız için olduğu kadar yakın ilişkilerinizin sağlığı için de önemli olabilir. Dr. Bajic, “Bir çift iseniz, ikinizi de etkiler” diyor.
Düşük Libido Nedir?
Sebepleri tartışmadan önce, düşük libidonun ne olduğu ve ne olmadığı hakkında konuşalım. Erkekler genellikle düşük libidoyu erektil disfonksiyon veya ED ile karıştırır.
Erektil Disfonksiyon Nedir?
Normal koşullarda, erkekler cinsel uyarılma durumunda kısa sürede ilişkiye hazır hale gelebilir. Bu uyarılma neticesinde atardamarlardan gelen kan, penisin iç kısmında bulunan toplardamarlarda toplanır ve sertleşme sağlanır. Erektil disfonksiyon (ED) ise bu durumun gerçekleşmemesi olarak tanımlanabilir.
UCLA Health’ten MD ürolog Rajiv Jayadevan, ED’nin ereksiyon olamama veya ereksiyonun devam ettirilememesi olduğunu söylüyor. Libido, basitçe seks arzunuzdur. Jayadevan, ED ve düşük libido aynı anda ortaya çıkabilir ve genellikle yakından bağlantılı olsa da, oldukça farklı problemlerdir, diyor.
Libidonuz kısmen, genleriniz ve testosteron gibi hormonlarınız da dahil olmak üzere genel fiziksel sağlığınız tarafından desteklenmektedir. Ama hepsi biyolojik değil. Kronik hastalık gibi fiziksel faktörler gibi stres ve kaygı gibi psikolojik faktörler de sekse olan ilginizi etkiler.
Jayadevan, seks arzusunun yaşlandıkça doğal olarak bir dereceye kadar düştüğünü söylüyor, ancak 60’larda, 70’lerde ve sonrasında bile tamamen ortadan kalkması için hiçbir neden yok.
Cinsel İsteksizlik Sorununda Suçlu Testosteron mu?
Testosteron, erkekler için ana seks hormonudur. Düşük testosteron seviyeleri bazı erkeklerde libidoyu azaltabilir. Ancak bu düşüşle her erkek cinsel dürtü kaybetmez. Ayrıca, bazı yaşlı erkekler cinsel dürtüdeki düşüşten rahatsız olmayabilir.
Düşük libido bir sorunsa, doktorunuz testosteron seviyenizi test ederek başlayabilir. Ve eğer düşükse, bunu normal seviyeye getirmenin yolu var. Bajic, “Sorun testosteron ise, onlara vücutlarının üretmediği testosteronu verebiliriz” diyor.
Çoğu erkek, bu replasman tedavisine başladıktan birkaç hafta sonra cinsel dürtülerinin artmaya başladığını görecektir.
Erkeklerde yaşlandıkça testosteron seviyeleri düşer. Ayrıca tip 2 diyabetli ve obez olan erkeklerde de düşer. Aslında, 45 yaşın üzerindeki erkeklerin %35’inde düşük testosteron veya hipogonadizm vardır.
Normalde, bir erkeğin testosteronu, bir kan testinde desilitre başına 300 ila 1.000 nanogram arasında ölçülür. Doktorunuz, özellikle düşük libidoyu da içerebilen hipogonadizm semptomlarında 300’ün altındaki seviyeleri düşünebilir.
Kronik Hastalık ve Sigara Libidoyu Nasıl Etkiler?
Erkekler 60’lı yaşlarına geldiklerinde, diyabet ve kalp hastalığı gibi daha kronik sağlık sorunlarına sahip olma eğilimindedirler. Bunlar cinsel isteksizlik sorununa sebep olabilir.
Nasıl? Hem diyabet hem de kalp hastalığı, bazı erkeklerde testosteron düzeylerini düşürebilir. Bu hastalıklar ayrıca penisinizdeki kan damarlarını daraltarak ereksiyon elde etme veya sürdürme yeteneğinizi sınırladıkları için ED’ye yol açabilir.
Bilim adamları hala nedenini bulmaya çalışıyor olsa da, sigara içmek de benzer bir etkiye sahip gibi görünüyor. 40 ila 70 yaşları arasındaki erkek sigara içenlerin ED geliştirme olasılığı neredeyse iki kat daha fazladır.
ED ve libido farklı şeyler olsa da, bunlar genellikle yakından ilişkilidir çünkü ED’li erkekler sıklıkla sekse olan ilgilerini kaybederler.
Bajic, “Bir erkek birkaç kez dener ve başarısız olursa, bu onun sekse teşebbüs etme arzusunu bile azaltabilir” diyor.
ED’yi ve nedenlerini tedavi etmek sıklıkla libidoyu canlandırabilir. Bajic, “Sağlıklı bir vücut, sağlıklı bir cinsel yaşama açıktır” diyor.
Libido Psikolojisi: Hepsi Kafamda mı?
Mental sağlık sorunları da erkeklerde libido kaybında rol oynar. Bu, özellikle düşük testosteron düzeylerinin daha az olası olduğu genç erkeklerde geçerlidir.
Sorun kişisel olabilir – depresyon, kaygı veya madde bağımlılığı sorunları gibi – veya siz ve eşiniz arasında gelişen bir sorun olabilir.
Dr. Bajic, “Zihinsel sağlık ve bireysel deneyimlerin düşük libidoya nasıl katkıda bulunabileceğini anlamak için genellikle bir seks terapistini – özellikle genç erkeklerle – dahil ediyoruz” diyor.
“CİNSEL İSTEKSİZLİK SORUNUNDA Bunun ne kadar önemli olduğunu anlatmak için kelime bulamıyorum.”
Ürolog Petar Bajic
Bazen sorun çok fazla psikolojik strestir. Bu stresin işte veya okulda önemli değişiklikler veya aile sorunları gibi birçok nedeni olabilir.
Hem kişisel ruh sağlığı sorunlarını hem de ilişki dinamiklerini ele alan bir dizi psikolojik yaklaşım vardır. Örneğin, yakın bir ilişkideki çatışma, cinsel arzuyu tehlikeye atabilir. Bu durumda, genellikle çiftlere terapi önerilir.
Cinsel isteksizlik konusunda çift terapisi genellikle işe yaramaktadır.
Sizin için veya muhtemelen siz ve eşiniz için iyi bir başlangıç noktası hakkında doktorunuzla konuşun.
Kullanılan İlaçlar Cinsel İsteksizlik Sorununa Sebep Olur mu?
Doktorunuz bazı zihinsel sağlık sorunlarını ilaçla tedavi edebilir. Ne yazık ki, bu ilaçlar sıklıkla düşük libidoya da katkıda bulunur.
Örneğin, hem anksiyete hem de depresyon için reçete edilen yaygın bir ilaç sınıfı olan antidepresanlar, libido kaybı da dahil olmak üzere cinsel yan etkilerle ünlüdür.
Dr. Jayadevan, “Antidepresan kullanan hastalarım, cinsel aktiviteye karşı uyuşukluk hissettiklerini ve bundan zevk almadıklarını söylüyorlar” diyor.
Çoğu antidepresan, antipsikotik ve psikiyatrik ilaç genel olarak libido üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir.
Ne yapabilirsin? Sizi tedavi eden doktorla konuşun. Daha az yan etkisi olan alternatif ilaçlar olabilir. Antidepresan bupropion (Wellbutrin), SSRI’lara kıyasla bazı erkeklerde libidoyu iyileştiriyor gibi görünüyor.
Cinsel dürtünüzü durdurabilecek başka bir ilaç da finasteriddir (Propecia, Proscar, Entadfi). Genellikle erkek tipi kellik veya kanserli olmayan prostat büyümesini tedavi etmek için reçete edilir (doktorlar buna iyi huylu prostat hiperplazisi veya BPH derler).
Dr. Bajic, “Genellikle reçete edilen bu ilaç nedeniyle düşük libido ve erektil disfonksiyon yaşayan birçok erkek görüyorum” diyor.
“Doktorunuzla konuşun, moralinizi bozmayın, tedavisi varsa umut vardır. ”
Uyku, Seks İsteğinizi Nasıl Etkiler?
Uyku kaybı başka bir yaygın libido katilidir. Ve bu sadece yaşlı erkeklerde değil. Dr. Jayadevan, ‘azalan libidonun ana sebeplerinden biri de uzun çalışma saatlerine bağlıdır ve bu genellikle kariyerlerinin başında olan genç erkeklerde görüldüğünü’ söylüyor.
“Artık seksle ilgilenmediklerini ve çok yorgun olduklarını söyleyen birçok erkek görüyorum” diyor.
Başka bir problem obstrüktif uyku apnesi olabilir. Bu kronik durum, gece boyunca nefesinizi keserek derin, dinlendirici bir uykuya geçmenizi zorlaştırır.
Sonuç, cinsel dürtünüzü azaltabilecek gündüz yorgunluğudur. Uyku apnesi ayrıca düşük testosteron seviyelerine bağlıdır, bu bozukluğun cinsel dürtünüzü etkilemesinin bir başka olası nedeni. Aşağıdaki durumlarda doktorunuzla konuşun:
- Uyumakta güçlük çekiyorsun.
- Gün içinde hep yorgunsun.
- Partneriniz, gece boyunca yüksek sesle horladığınızı veya kısa süreliğine nefesinizin kesildiğini söylüyor.
Doktorunuz bir gecede uyku çalışması önerebilir. Uyurken beyin aktivitenizi, oksijen seviyenizi, kalp atış hızınızı ve daha fazlasını ölçer. Doktorunuz uyku apnesi teşhisi koyarsa, tedavi cinsel dürtünüzü geri kazanmanıza yardımcı olabilir. Jayadevan, 50’li yaşlarının ortalarında olan ve uyku apnesi tedavisi gören bir hastasını işaret ediyor.
“Bir ay sonra, libidosunun 20’li yaşlarının ortasındaki haline döndüğünü söylüyor.”
Cinsel İsteksizlik Sorunu için Ne yapabilirsin?
İlk başta yapabileceğiniz en önemli şey, sorunu tanımlamak ve doktorunuzla birlikte yol almaktır. Bazı erkekler için bu zor olabilir.
Dr. Bajic, “Bunları gündeme getirmekten utanmayın” diyor. “Çok yaygınlar ve artık çok etkili çözümler var.”
Tıbbi muayene, başlamak için iyi bir yerdir. Dr. Bajic, hormon seviyeleri ve zihinsel sağlık dahil olmak üzere sağlığınızın tam bir değerlendirmesi hakkında doktorunuzla konuşun. Onlara aldığınız ilaçları ve fark ettiğiniz yan etkileri anlatın.
İlaç veya terapi için doktorunuzun reçetesine uyun ve yan etkiler konusunda onları bilgilendirin. Sigara içiyorsanız, bırakmayı düşünün. Sigara içmek, ED’nin yanı sıra libidoyu azaltabilen ED’ye yol açan koşulların bir nedenidir. Doktorunuz sizin için işe yarayan bir bırakma planı bulmanıza yardımcı olabilir.
Son olarak, Dr. Bajic, ‘hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı iyileştirmeye ve daha iyi bir cinsel yaşam sağlamaya yardımcı olabilecek sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersizin önemini unutmayın’ diyor
Takiye.com’u twitter ve google haberler üzerinden abone olarak takip edebilirsiniz.
Sağlık ile ilgili en ilgi çekici haberleri buradan takip edebilirsiniz.
